PLATFORM MU ASANSÖR MÜ? -I

En çok ikilemde kaldığımız kelimelerdendir. Hangisini kullanırız. Tekliflerimizde isimlendirmelerimizde “yük asansörü” deriz. “Ebatları şu olan seyir mesafesi olan bir asansörü kaç paraya yaparsın veya kaç günde imal edersin.” Bizde aynen şunu deriz. “Bu asansör şu fiyata olur”. Asansör şu gün içerisinde imal olur sonra asansörü monte ederiz. Oysa terminolojiyi iyi kullanmak tanımlamaları doğru yapıp doğru sonuca gitmek gerekir.

Çok kitabi açıklamalar yapmadan şunu rahatlıkla açıklayabiliriz ki “Asansör, dikey veya yatay olarak yük ve insan taşımada kullanılan bir araçtır.”

31.01.2007 tarih ve 26420 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanan Asansör Yönetmeliğinin (95/16/AT) tanımlar bölümü içerisinde asansör şu şekilde tanımlanmıştır:

Belirli seviyelerde hizmet veren, sabit ve yataya 15 dereceden fazla bir açı oluşturan raylar boyunca hareket eden bir kabine sahip olup; a) İnsanların, b) İnsan ve yüklerin, c) Kabine ulaşılabiliyorsa, yani bir kişi kabine zorlanmadan girebiliyorsa ve kabinin içinde bulunan veya kabin içindeki kişinin erişim mesafesinde yer alan kumandalarla teçhiz edilmiş ise, sadece yüklerin, taşınmasına yönelik bir tertibatlardır. Kapsam dışında yer almayan ve binalara ve inşaatlara sürekli kullanım amacıyla monte edilecek bir asansörün, Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) kapsamında değerlendirilebilmesi için aşağıda detayları verilen şartları sağlaması gerekmektedir.

2.1. BELİRLİ SEVİYELERDE HİZMET VERME

Bu, monte edilecek asansörün, insanların kabine binebileceği veya inebileceği sabit, önceden belirlenmiş düzeyler (katlar) arasında hareket etmesi gerektiği anlamına gelmektedir. Yani kapsama dâhil olacak asansör, sabit ve belirlenmiş en az iki düzey (kat) arasında ulaşımı sağlamalıdır. Belirli yükseklikteki konumlara ulaşmak amacı taşıyan ancak önceden belirlenmiş katlara göre tasarlanmamış asansörler Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) kapsamı dışında yer almaktadır.

2.2. SABİT RAYLAR Genel olarak, Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) kapsamında yer alan asansörlerin kabinleri, esnek olmayan kılavuzlar boyunca hareket etmektedir. Ancak, Yönetmeliğin ikinci maddesinin b fıkrası; sabit raylar boyunca hareket etmese dahi, sabit bir mesafe boyunca hareket eden asansörleri (makas asansörü gibi) de kapsama dâhil etmiştir.

2.3. YATAYA 15 DERECEDEN FAZLA BİR AÇI OLUŞTURAN RAYLAR BOYUNCA HAREKET ETME Asansör Yönetmeliği (95/16/AT), sabit ve yatayla 15 dereceden fazla açı oluşturan kılavuzlara sahip asansörlere uygulanır. Örneğin bu şartları sağlayan eğimli asansörler, bina ve inşaatlara servis veren tesisatlar olup, kablolu tesisat kapsamında düşünülmemelidir. Yatayla açının 15 dereceden düşük olduğu durumlarda bu tip tesisatlar, Makine Direktifi kapsamına girmektedir.

2.4. KABİNE SAHİP OLMA Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) kapsamında değerlendirilecek her asansörün bir kabine sahip olması zorunludur. Genel olarak kabin, asansör tarafından taşınan kişileri veya kişi ve eşyaları koruyan bir donanım olarak tarif edilebilir. Yönetmeliğin Temel Güvenlik Gereklerini açıklayan bölümünde; “asansör kabinleri, havalandırma açıklıkları haricinde sabit tavan ve taban dâhil olmak üzere tam boy duvarlarla tamamen kapalı olmalı ve tam boy kapıları olmalıdır” hükümleri yer almaktadır.

2.5. İNSANLARIN, İNSAN VE YÜKLERİN, KABİNE ULAŞILABİLİYORSA, YANİ BİR KİŞİ KABİNE ZORLANMADAN GİREBİLİYORSA VE KABİNİN İÇİNDE BULUNAN VEYA KABİN İÇİNDEKİ KİŞİNİN ERİŞİM MESAFESİNDE YER ALAN KUMANDALARLA TEÇHİZ EDİLMİŞ İSE, SADECE YÜKLERİN, TAŞINMASINA YÖNELİK BİR TERTİBAT

Bir asansörün Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) kapsamında değerlendirilebilmesi için; insanları veya insan ve yükleri ya da kabine ulaşılabiliyorsa, yani bir kişi kabine zorlanmadan girebiliyorsa ve kabinin içinde bulunan veya kabin içindeki kişinin erişim mesafesinde yer alan kumandalarla teçhiz edilmiş ise, sadece yükleri taşıma amacına sahip olması gerekir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, sadece yüklerin taşınması amaçlanan asansörlerde, şayet kabin kişilerce erişilebilir ve asansörün kumandaları kabin içinde veya kabin içinden erişilebilir durumdaysa bu durumda asansörün Asansör Yönetmeliği (95/16/AT) kapsamında olduğudur. Diğer yandan kişilerce erişimsiz olup sadece yük taşınması amaçlanan asansörler ile yük taşınması amaçlanan yükleme ve boşaltma için kişilerce erişilebilir olup kumandaları kabin dışında olan ve kabin içinden erişilemeyecek olan asansörler, Makine Direktifi kapsamındadır.***

“MMO(Makine Mühendisleri Odası)’ dan alıntı yapılmıştır.”